BUŁGARIA - Słoneczny Brzeg
+ informacje praktyczne dla uczestników obozów młodzieżowych w Bułagarii:::
Bułgaria jest w samym środku Bałkanów i jest krajem bardzo zróżnicowanym geograficznie. Na północy znajduje sie Nizina Naddunajska, zaś na południu tereny wyżynne oraz tereny górskie. Czyste i piękne wybrzeże Morza Czarnego przyciąga turystów z całego świata. Największymi miastami są: Sofia mająca 1,2 mln mieszkańców, Płowdiw (375 tys.), Warna (350 tys.), Burgas (250 tys.) Pismem obowiązujacym jest cyrylica. Państo to posiada 12 bardzo dobrze zadbanych parków narodowych. Turyści są zadowoleni z przystępnych cen, bardzo smacznych i wartościowych posiłków, czystych plaż i młiych ludzi.
Klimat
Klimat jest umiarkowany ciepły, kontynentalny, suchy, nad morzem podzwrotnikowy, wilgotniejszy. W górach zaś występuje piętrowość klimatyczna. Średnia temperatura powietrza (w styczniu) wynosi od -6°C (w terenach górskich), -3°C (w centralnej części kraju) do 2°C (na południu kraju), (w lipcu) odpowiednio od 18°C, 23°C i 25°C. Średnia suma roczna opadów to od 450 mm na północy, do 1200 mm na terenach górskich. Średnia temperatura powietrza oraz średnia suma opadów w stolicy kraju Sofii wynoszą: w styczniu -2°C i 42 mm, w lipcu 22°C i 60 mm.
Skład etniczny (wg spisu z 2001 roku)
•Bułgarzy: 83,9%
•Turcy: 9,4%
•Romowie: 4,7%
Wyznania
•prawosławni: 82,6%
•muzułmanie: 12,2%
•katolicy: 0,6%
•protestanci: 0,5%
Języki (wg spisu z 2001 roku)
•język bułgarski: 84,5%
•język turecki: 9,6%
•język romski: 4,1%
Święta
•1 stycznia Nowy Rok (nowa godina)
•14 lutego Święto Wina
•3 marca Święto Odzyskania Niepodległości (nacjonalen praznik)
•8 marca Międzynarodowy Dzień Kobiet (meżdunaroden den na żenata)
•1 maja Święto Pracy (den na truda)
•24 maja Święto Piśmiennictwa Słowiańskiego i Kultury (den na slawjanskata pismennoct i kultura)
•6 września Dzień Jedności Narodowej (den na syedinenieto na Bulgaria)
•22 września Dzień Niepodległości (den na nezawisimostta)
•1 listopada Dzień Budzicieli Narodu (den na narodnite buditeli)
•25 grudnia Boże Narodzenie (koleda)
Kuchnia
W życiu Bułgarów posiłki odgrywaja znacząca role. Obiady i kolacje powinno spożywać się w gronie szerszym niż rodzina. Bułgarzy potrafia przesiadywac naprawde dlugo przy swoich posiłkach. Najczęściej obiad zaczyna się od świeżej sałatki (np. szopska) i kieliszka rakiji. Następnie podawana jest czorba czyli tzw. zupa. Dane główne to najczęściej mandża. Powinno sie ją konsumować popijajac kieliszkiem dobrego bułgarskiego wina. Długa uczta kończy sie zazwyczaj deserem. Przeważnie jest on w formie ciasta nasączonego bardzo słodkim syropem (bakława, triguna, kadaif)
Wino
Bułgaria jest ojczyzną wina. Traccy przodkowie Bułgarów byli pierwszymi winiarzami starożytności. Nad produkcją wina trackiego czuwał bóg Sabicjus. Poważnym źródłem sztuki Traków w wyrobie wina są utwory Homera "Iliada" i "Odyseja". Tworząc swoje państwo w 681 roku Bułgarzy odziedziczyli doświadczenie w produkcji wina, a także sporo tradycji winnych od Traków.
Bułgarzy jako pierwsi zastosowali prohibicję. Zrobił to Chan Krum, który twardą ręką władał państwem bułgarskim w pierwszej połowie XI wieku. Zlikwidował on wszystkie winnice i wprowadził zakaz produkcji wina. Leżakowanie wina w piwnicach może także się okazać bułgarskim wynalazkiem. W latach 1396 - 1878 Bułgaria staje się częścią imperium Osmańskiego. Tradycje związane z produkcją wina przetrwały pomimo zakazu hodowli winorośli przez Koran.
Po wyzwoleniu Bułgarii powstały warunki do szybkiego rozwoju przemysłu winiarskiego. Obszar uprawianych winogron dochodził do 50 tys. Hektarów. Jedna z pierwszych ustaw nowego państwa bułgarskiego to Ustawa o Winie. Przed drugą wojną światową w Bułgarii uprawiano już 130 tys. hektarów winorośli.
W latach 80 państwowa firma Vinprom, monopolizująca produkcję wina w Bułgarii, zaczęła eksportować wina do krajów Europy zachodniej. Od momentu upadku ustroju socjalistycznego w 1989 roku wina bułgarskie mozolnie zdobywają na nowo utraconą reputację i pozycję na światowych rynkach.
Obecnie Bułgaria dzięki łagodnemu klimatowi stwarza doskonałe warunki do uprawy winorośli. W Bułgarii uprawia się ponad 60 odmian winogron na terytorium 160 tys. hektarów.
Trudno wyobrazić sobie życie Bułgarów bez wina. Wino jest elementem każdego bułgarskiego święta, a tych nie brak. Jest nawet specjalne święto poświęcone ludziom zajmującym się wyrobem wina - Trifon Zarezan.
Warto wiedzieć
W Bułgarii kary za handel narkotykami i środkami odurzającymi oraz składnikami do ich produkcji są bardzo wysokie. Za nielegalny wwóz bądź wywóz takich środków grozi kara pozbawienia wolności od 10 do 15 lat i grzywna od 100 do 200 tys. BGN (narkotyki), od 3 do 15 lat oraz grzywna od 10 do 100 tys. BGN (środki odurzające) i od 2 do 10 lat oraz grzywna od 15 do 100 tys. BGN (składniki do produkcji). Posiadanie i wprowadzanie takich środków do obrotu podlega karze od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności i karze grzywny od 5 do 10 tys. BGN. Nakłanianie do ich użycia podlega karze pozbawienia wolności od 10 do 30 lat oraz karze grzywny od 300 do 500 tys. BGN.
Meldunek: Należy zameldować się w miejscu pobytu w ciągu 5 dni od przekroczenia granicy. Turyści przejeżdżający tranzytem mogą przebywać w Bułgarii bez meldunku przez 5 dni. Osoby zatrzymujące się w domu prywatnym, hotelu pracowniczym lub studenckim powinny zameldować się same w lokalnym urzędzie paszportowym MSW. Hotele realizują obowiązek meldunkowy we własnym zakresie.
Podróżowanie po kraju: Nie należy podróżować nocą, zatrzymywać się na niestrzeżonych parkingach, w przydrożnych barach itp. Na drogach miejskich powinno się zablokować od wewnątrz drzwi samochodu. Nie należy pozostawiać auta bez dozoru, zwłaszcza jeśli znajduje się w nim bagaż. Turyści zatrzymujący się w hotelach, w kwaterach prywatnych i na kempingach nie powinni pozostawiać bez nadzoru, nawet na krótko, pieniędzy, kosztowności i dokumentów. Kradzież należy bezzwłocznie zgłosić w najbliższym komisariacie policji. Protokół policyjny będzie potrzebny do uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela. Jak najszybciej należy zastrzec zgubione lub skradzione karty płatnicze i kredytowe. W przypadku utraty paszportu lub innego dokumentu podróży oprócz zgłoszenia na policję konieczne jest możliwie szybkie skontaktowanie się z polskim konsulatem lub ambasadą.
Obyczaje: Gest kiwnięcia głową, który dla Polaka oznacza zgodę bądź potwierdzenie, w Bułgarii ma przeciwne znaczenie.
Pieniądze: Ze względu na ruchomy kurs dolara korzystniejsze są płatności w euro (sztywny kurs 1,958). Wymieniając walutę w kantorach, należy zachować szczególną ostrożność, gdyż częste są przypadki wypłacania kwot niższych niż deklarowany kurs (najlepiej uprzednio zapytać, jaką sumę otrzyma się za określoną kwotę w walucie). Niektóre kantory i banki wymieniają również złotówki. Za wymianę walut kantory pobierają niekiedy prowizję.
Na terenie Bułgarii działa kilkadziesiąt punktów Western Union, co umożliwia błyskawiczne przekazanie pieniędzy z Polski. W obiegu są banknoty o nominałach 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 i 200 lewa.
Ciekawoski
•Najsłynniejszą bułgarską potrawą jest jogurt, który podobno zapewnia długowieczność tym, którzy regularnie go jedzą.
•Bułgaria słynie ze swojej muzyki ludowej. Bułgarska piosenka została nagrana na złotej płycie, którą NASA wysłała poza granice Układu Słonecznego na pokładzie Voyagera.
•Słynni Bułgarzy: Julia Kristeva, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1981 r., Elias Canetti oraz Christo Javachev znany jako „Christo", autor wielu awangardowych instalacji przestrzennych
•W 2006 roku nad bułgarskie wybrzeże Morza Czarnego wyjechało ok. 100 tysięcy Polaków
•Gabrowo to miasto, niczym polski Wąchock, jest obiektem wielu bułgarskich dowcipów, a jego mieszkańcy słyną ze skąpstwa przewyższającego szkockie.
•Rodzice karani za wagary swoich pociech W Bułgarii rodzice uczniów, którzy często wagarują, tracą prawo do dodatków na dzieci. Nowy rodzaj kary obowiązuje od tej jesieni.
•Martenice Dzień 1 marca to dla Bułgarów data oznaczająca nadejście wiosny. Bułgarskie domy odwiedza wtedy baba Marta (babcia Marzec) Ludzie wymieniają się wtedy tzw. martenicami, tj. "amuletami" zrobionymi z czerwonej i białej włóczki. Martenice zapewniają zdrowie i szczęście przez cały rok, a także chronią przed złymi mocami i nieszczęściami. Amulet działa jednak tylko wtedy, gdy nosi się go jako bransoletkę lub naszyjnik tak długo, dopóki nie zobaczy się pierwszego bociana lub jaskółki.
•Dzieci biją Tradycyjny bułgarski obyczaj, zwany surwakaniem, pozwala dzieciom bić (delikatnie) dorosłych rózgą po plecach. Rózga taka, zwana surwaczką, musi być wykonana z derenia i powinna być ozdobiona. Surwaczki można kupić na bułgarskich bazarach. Przy okładaniu dereniową rózgą dziecko składa noworoczne życzenia, w rewanżu dorosły powinien obdarować dziecko jakimś smakołykiem. Ostatnio jednak zwyczaj ten uległ zmianie i zamiast cukierków czy ciastek dzieci dostają pieniądze.
•Najstarsza mieszkanka Europy W Bułgarii (w pobliżu wsi Ohoden koło Wraca) znaleziono najstarszy w Europie szkielet człowieka. Szacuje się, że ma on 9000 lat i należał do młodej dziewczyny. Antropolodzy twierdzą, że była ona bardzo ładna, miała śródziemnomorskie rysy i uzębienie jakiego nie powstydziłaby się gwiazda Hollywood. Zdjęcie piękności można zobaczyć na stronie: www.novinite.com
•Rekordowa biesiada W Sofii pobito rekord świata w biesiadowaniu. Ponad 3000 mieszkańców bułgarskiej stolicy biesiadowało przy najdłuższym na świecie, mierzącym 379,29 metrów, stole. Składający się z 410 mniejszych stolików stół ustawiono przed pałacem kultury w centrum Sofii. Usiadło przy nim ponad 3000 osób, które łącznie wypiły 500 litrów rakiji. Specjalna komisja, zgodnie z wymogami Księgi Rekordów Guinnessa, kontrolowała przebieg imprezy. O zakąski zadbała największa sofijska firma produkująca sałatki, a alkohol został zasponsorowany przez producenta jednej z popularnych marek rakiji - tradycyjnego wysokoalkoholowego trunku bułgarskiego.
•Długowieczność a konsumpcja Lactobacillus Bulgaricus Wielu naukowców zastanawiało się nad zagadką długowieczności Bułgarów. Słynny rosyjski naukowiec Ilja Miecznikow (1845-1916) prowadził badania, dlaczego tylu Bułgarów dożywa ponad 100 lat bez większych problemów zdrowotnych. Wyróżnił on kilka ważnych czynników: - niski stres - przyjazna atmosfera relacji międzyludzkich - wykonywanie ćwiczeń fizycznych - dieta żywieniowa obejmująca duże ilości bakterii Lactobacillus Bulgaricus i Streptococcus Thermohilus, występujących w jogurcie.
•14 lutego, podczas gdy w Polsce świętujemy walentynki, w Bułgarii obchodzone jest święto wina.
•Kilkanaście dni temu w sieci pojawiły się doniesienia o tym, że Sylvester Stallone, rozpoczął już prace nad scenariuszem piątego filmu o nieustraszonym weteranie wojny w Wietnamie, Johnie Rambo. Zgodnie z najnowszymi informacjami film powstanie w bułgarskich studiach Nu Boyana zlokalizowanych niedaleko Sofii.
Słowniczek
dzień dobry - dobarden
dobry wieczór -dobar weczer
do widzenia - dowijdane/sbogom
dobranoc - leka noszt
proszę - molia
dziękuję - błagodaria
przepraszam - izwinete/izwiniawaite
ile to kosztujeś - kołko struwa...?
gdzie jest...? - kade...?
tak - da
nie - ne
nie rozumiem - ne razbiram
Najlepsze miejsca na obóz młodzieżowy w Bułgarii
Słoneczny Brzeg to stolica południowego wybrzeża Bułgarii. Co roku w sezonie letnim ściąga tu masa turystów z całej Europy. Miejscowość w ostatnich latach przeżywa gigantyczny rozkwit. Na każdej ulicy stawiane są nowe hotele a liczba miejsc noclegowych wzrasta co roku o kilka tysięcy.
Obecnie latem w miejscowości przebywa ponad 100 000 turystów, łaknących słońca, piaszczystej plaży, życia nocnego i tanich trunków.
Plaża należy do największych na wybrzeżu Morza Czarnego. Jest bardzo długa i bardzo szeroka. Infrstruktura plażowa zadowalająca. Bardzo ważnym atutem miejscowego wybrzeża jest czysty i biały piasek, przypominający nasz nadbałtycki.
Słoneczny Brzeg jest dobrze skomunikowany z sąsiadującymi z nim miejscowościami: Św. Włazem, Neseberem i Rawdą. Regularnie kursuje autobus, którego przystanki znajdują się na równoległej do plaży ulicy.
Restauracje, dyskoteki i bary swą ofertą mogą zadowolić najbardziej wybrednych klientów. Panuje obiegowa opinia, że jeśli jeść to najlepiej w Condorze... biorąc pod uwagę relację cena/jakość faktycznie można uznać tą restaurację za lidera. Wśród dyskotek prym wiodą: Mania i Lazur. Kolorowe, głośne i zawsze pełne ludzi. Alkohol w miejscowości należy do wyjątkowo tanich. Zarówno niskoprocentowe piwo i wina jak i wysokoprocentowe wódki są tańsze niż w Polsce. Jako ciekawostkę można dodać, że najpopularniejszą i raczej wysokopółkową wódką jest... Sobieski:).
Taksówki to bardzo popularny środek lokomocji w miejscowości. Ceny są raczej nieskie, jest ich bardzo dużo i są jedynym środkiem lokomocji w nocy.
Zakupy spożywcze najlepiej robić w niewielkich sklepikach, których na każdej ulicy znajdziecie kilka. Nie ma tu supermarketów, dlatego ceny w sklepach są powiedzmy wysokie. Oczywiście możliwe są też zakupy u obwoźnych handlowców, chociaż poza owocami to nie polecam od nich nic innego